Błędy to nie porażki, lecz naturalny i niezbędny element procesu nauki. Gdy dziecko popełnia błąd i ma przestrzeń, by go dostrzec, jego mózg uruchamia mechanizmy korekcyjne, wspierając rozwój i zdolności poznawcze.
Krzyk czy krytyka mogą te procesy zablokować, powodując stres i lęk, który hamuje uczenie się.
Dlatego tak ważne jest, aby wspierać dzieci z empatią, pomagając im czerpać z błędów lekcje, które wzmacniają ich rozwój emocjonalny i intelektualny.
Oto post, który Wam w tym pomoże. Niech się niesie i oddala nas od archaicznego przekonania, że błędy świadczą o naszej słabości! Nie ma w tym ani odrobiny prawdy.
5 dowodów naukowych, które wyjaśniają, dlaczego należy pozwolić dziecku popełniać błędy:
1. Błędy aktywizują mózg
Badania neurokognitywne pokazują, że kiedy uczący się popełnia błąd, jego mózg generuje sygnał korekcyjny (tzw. “Error-Related Negativity”). Mózg aktywuje wówczas obszary odpowiedzialne za korektę działań. Proces ten może zostać zakłócony przez krzyk, krytykę czy nerwowe zwracanie uwagi dziecku. Skuteczniejsze jest przekazanie spokojnego, wspierającego komunikatu typu: “Chyba coś poszło nie tak. Spróbuj jeszcze raz. Jestem przy tobie”.
2. Błędy prowadzą do trwałego zapamiętywania
Z badań wiemy, że warunki, które utrudniają uczenie się czegoś nowego i opóźnianie zrozumienia treści przez pomyłki, prowadzą do lepszego trwałego zapamiętywania. Mylnie ocenimy szybkie i natychmiastowe zrozumienie materiału, czy nowej umiejętności przez dziecko jako efektywne uczenie się. Spokojne działanie i analiza błędów poprawiają jakość przyswajanie informacji.
3. Błędy są kluczem do efektywności
Badania wskazują, że regularne robienie przerw między sesjami nauki – zamiast tzw. “blokowej” nauki – poprawia długoterminowe zapamiętywanie wiedzy, nawet jeśli uczniowie na początku popełniają więcej błędów. Jeśli więc dziecko czegoś nie rozumie i wciąż się myli, pozwól mu na choćby krótki odpoczynek i regenerację, zamiast naciskać na szybki, ale chwilowy efekt “poprawności”.
4. Błędy sprzyjają prawdziwemu życiu!
Kiedy wymaga się od uczniów samodzielnego generowania różnych rozwiązań, zamiast otrzymywania gotowych informacji w presją “szybko i bezbłędnie”, zapamiętują oni szybciej i więcej się uczą. Zwłaszcza wówczas, gdy po drodze popełnią błędy. Potrafią też lepiej wykorzystać wiedzę i nowe umiejętności w realnym życiu, bo rozumieją, jak do czegoś doszli i w jakich sytuacjach się to sprawdzi.
5. Błędy “uzdrawiają” psychikę i intelekt
Badania nad mózgiem wykazują, że krzyk i złość w reakcji na błędy dziecka uruchamiają u niego reakcję stresową, prowadząc do lęku i blokując zdolności poznawcze. Zamiast promować refleksję, dziecko wpada w stan dysregulacji emocjonalnej, co hamuje myślenie i rozwój intelektualny. Reakcje pełne zrozumienia i wsparcia sprzyjają nauce i psychice. Bez nich dziecko przestaje się uczyć i walczy o przetrwanie. Często przez całe lata.
Magdalena Boćko-Mysiorska